Edukacija

U okviru projekta pod nazivom “Upcycling Challenge” – “Fond za Izazov-Češka rješenja za ciljeve održivog razvoja –Challenge Fund: Czech Solutions for the Sustainable Development Goals” uz podršku neprofitne organizacije Nadace Veronica iz Republike Češke  i Grada Sarajevo, Udruženje “Resursni Aarhus centar u BiH” odlučio je da motiviše mlade, talentovane učenike tekstilnog dizajna u Sarajevu i kroz radionice u Brnu u Češkoj da ih poduči o mogućnostima i vještinama izrade modnih odjevnih predmeta korištenjem isključivo “upcycling metode” koja podrazumjeva prenamjenu već postojeće svrhe određenog materijala, tipa tkanine ili tekstila, uz naglasak da finalni proizvodi trebaju biti praktični, nosivi i prezentabilni izgledom koji može da parira estetici mode koja se može vidjeti na modnim pistama.

Nadace Veronica (http://nadace.veronica.cz/page/o-nadaci.php) je samoodrživa, ekološka neprofitna organizacija sa kojom smo sarađivali na ovom projektu i koja djeluje u južnoj Moravskoj još od 1992. godine. Njene aktivnosti finansiraju se isključivo iz postupaka socijalnog poduzetništva, dobrotvorne aukcije i lanca dobrotvornih trgovina u Brnu.

Projekat je zvanično započeo 13 maja 2019. godine kada je osam najboljih kandidata (učenica) u svrhu navedene obuke u radionicama otputovao u u Brno u Češku Republiku uz pratnju direktorice, svog profesora, i uz pratnju dizajnerice koji ima iskustva u radu sa upcycling metodom.

Osnovni cilj ovog prijekta je bio promovisanje ekoloških rješenje za prenamjenu materijala upotrebljivih u kreativne i praktične svrhe. Dodatni, odnosno paralelni cilj je bilo inspirisati buduće mlade dizajnere, odnosno talentovane učenice Srednje škole primjenjenih umjetnosti u Sarajevu, kultivisanjem njihovih afiniteta i dodatnim usavršavanjem.

Ekotekstil dizajn je moda budućnosti jer omogućava očuvanje planete Zemlje. Prema procjenama stručnjaka, čak 80% od ukupne energije potrošene na Zemlji troši se upravo na proizvodnju odjeće. Za proizvodnju jedne majice, potroši se čak 2000 litara vode. Ovo su zaista zabrinjavajući podaci, s obzirom na to da se odjeća u današnjem sviijetu sve više jednokratno upotrebljava, dok se ‘prava’ vijednost tkanine ne odražava u tržšnim cijenma.

Svetlana Kuliškova, dizajnerica iz Češke je održala predavanje učenicama Srednje škole primjenjenih umjetnosti u Sarajevu na kojem je objasnila da “brza moda” podrazumijeva brzu proizvodnju odjeće, tj. otprilike svake tri sedmice nastaje nova kolekcija. U tekstilnoj industriji zaposleno je oko 40 miliona ljudi, a 85% su žene. Životni ciklus u svijetu mode podrazumijeva putovanje od proizvodnje do odbacivanja određene stvari, a upcycling podržava životni vijek tekstila. Na ovaj način smanjile bi se količine otpada koji nastaje tokom same proizvodnje odjeće, tj. 25-47% otpada. Danas se reciklira otprilike 10% materijala, iako je moguće reciklirati 100%. “Zero waste” podrazumijeva tehniku dizajniranja koja eliminira otpad tokom procesa dizajniranja.

U sklopu “Upcycling Challenge” projekta bio je održan Fashion Show u Sarajevu, tokom kojeg je odabran pobjednički dizajn dvije učenice. Pobjednice na Sarajevo Fashion Show-u su zatim imale priliku svoje kreacije izložiti na Fashion Week-u u Brno, u februaru 2020. Pobjednice na Sarajevo Fashion Show-u su imale obezbjeđeno putovanje i smještaj tokom ponovnog boravka u Brno.

Tokom implementacije ovog projekta više od 20 domaćih i stranih medija su pratili aktivnosti i izvještavali o progresu; objavljeno je više of 15 izvještaja i više od 100 fotografija i 10 videa sa događaja na web stranici i društvenim mrežama AS Sarajevo; kao i putem socijalnih mreža Nadace Veronika i Srednje škole primijenjenih umjetnosti Sarajevo. Također, aktivnosti su popraćeni gostovanjem u TV emisijama poput Eko logika, BHRT i emisji Hayat TV.

“Pretvori otpad u korisnu stvar” je projekat koji je Aarhus centar Sarajevo implementirao od septembra 2019. godine do decembra 2019. godine sa osnovnim školama Maarif Schools of Sarajevo  i OŠ “Kovačići.”

Projektom “Pretvori otpad u korisnu stvar” se nastojalo doprinijeti razvoju svijesti osnovaca o značaju smanjenja količine komunalnog otpada iskorištavanjem sirovina kroz lutkarske predstave. U periodu od četiri mjeseca uspostavljena je saradnja sa kantonalnim resorsnim ministarstvom i dvije osnovne škole sa područja Kantona Sarajevo sa kojima su se realizirale projektne aktivnosti. Aktivnosti su se realizirale sa ekološkim, likovnim i dramskim sekcijama u četvrtim i petim razredima. Aktivnosti su bile vezane za izradu lutaka od sekundarnih sirovina i pripreme učenika – učesnika u realizaciji lutkarskih predstava na kraju projekta. Završna manifestacija na kojoj su se obje škole predstavile sa lutkarskim predstavama na zadati scenario je održana 24. decembra 2019.godine.

Tokom implementacije ovog projekta objavljeno je više of 10 izvještaja i više od 60 fotografija i 10 videa sa događaja na web stranici i društvenim mrežama AS SA; kao i putem socijalnih mreža osnovnih škola Maarif Schools of Sarajevo  i OŠ “Kovačići.”

Projekat “Ekološka pravna klinika” je organizirana za 20 studenata Pravnih fakulteta Univerziteta u Sarajevu i Istočnom Sarajevu u periodu 23.09.-23.12.2019. a zatim i ponovo u periodu od 01.10.2020. d0 30.12.2020.  godine, sa ciljem povećanja broja pravnih eksperata u oblasti okoliša budući da trenutno imamo deficit pravnog kadra koji se bavi ovom pravnom oblasti. Za obje organizovane  Ekološke pravne klinike  održane su po četiri sesije, na kojim su učesnici imali priliku da odslušaju teorijska pradavanja o pravu okoliša od strane pravnih i ekoloških eksperata ali i da stečeno znanje praktično primjene pri rješavanju slučajeva iz prakse. Ovakav pristup se pokazao uspješnim s obzirom na izuzetno pozitivne reakcije studenata i profesora koji su učestvovali u projektu. Svim polaznicima klinike su dodijeljeni i certifikati. Također, Aarhus centar je tokom trajanja projekta potpisao Memorandum o saradnji sa oba fakulteta učesnika projekta.

Tokom implementacije ovog projekta objavljeno je 15 izvještaja i više od 60 fotografija i 2 videa sa događaja na web stranici i društvenim mrežama AS Sarajevo; kao i putem web stranica Misije OSCE-a u BiH, Grada Sarajevo i Pravnih univerziteta. Također, lokalni mediji, poput Dnevi avaz, FENA i sl., su izvještavali o aktivnostima projekta.